Skład
ACC mini: 1 tabl. musująca lub 1 saszetka (3 g proszku) zawiera 100 mg acetylocysteiny. 1 ml roztworu doustnego zawiera 20 mg acetylocysteiny. ACC: 1 tabl. musująca lub 1 saszetka (3 g proszku) zawiera po 200 mg acetylocysteiny. ACC Hot: 1 saszetka (3 g granulatu) zawiera 200 mg acetylocysteiny. ACC optima: 1 tabl. musująca zawiera 600 mg acetylocysteiny. ACC optima Hot: 1 saszetka (3 g proszku) zawiera 600 mg acetylocysteiny. Preparaty ACC mini i ACC optima w postaci tabletek musujących zawierają laktozę. Preparaty ACC mini, ACC, ACC optima Hot w postaci proszku i preparat ACC Hot zawierają sacharozę. Preparaty ACC mini, ACC, ACC optima w postaci tabletek musujących oraz ACC mini roztwór doustny zawierają sód (1 tabl. musująca ACC mini zawiera 80,5 mg sodu; 1 tabl. musująca ACC zawiera 82,9 mg sodu; 1 tabl. musująca ACC optima zawiera 120 mg sodu; 1 ml roztworu doustnego ACC mini zawiera 41,02 mg sodu). ACC mini roztwór doustny zawiera parahydroksybenzoesan metylu.
Działanie
Acetylocysteina jest pochodną cysteiny o działaniu sekretolitycznym (upłynnia wydzielinę) i sekretomotorycznym (ułatwia odkrztuszanie wydzieliny z dróg oddechowych). Rozszczepia wiązania disiarczkowe w łańcuchach mukopolisacharydowych i powoduje depolimeryzację łańcuchów DNA (w śluzie ropnym), dzięki czemu zmniejsza lepkość śluzu. Reaktywne grupy sulfhydrylowe acetylocysteiny mają zdolność wiązania i detoksykacji wolnych rodników. Ponadto acetylocysteina bierze udział w zwiększeniu syntezy glutationu. Po podaniu doustnym wchłania się szybko i prawie całkowicie z przewodu pokarmowego. Biodostępność jest mała, wynosi ok. 10%, ze względu na efekt pierwszego przejścia. Lek metabolizowany jest w wątrobie do aktywnej cysteiny oraz do diacetylocysteiny, cystyny i następnie do disiarczków. Maksymalne stężenie w osoczu występuje po 1-3 h. Stopień wiązania z białkami wynosi ok. 50%. Lek wydalany jest prawie wyłącznie przez nerki w postaci nieaktywnych metabolitów. T0,5 wynosi ok. 1 h; przy niewydolności wątroby może być wydłużony nawet do 8 h.
Wskazania
ACC mini: krótkotrwale jako lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z objawami zakażenia w obrębie górnych dróg oddechowych. ACC, ACC Hot, ACC optima, ACC optima Hot: jako lek rozrzedzający wydzielinę dróg oddechowych i ułatwiający jej odkrztuszanie u pacjentów z zapaleniem oskrzeli związanym z przeziębieniem.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na acetylocysteinę lub pozostałe składniki preparatu. Czynna choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy. Ostry stan astmatyczny. Zmniejszona zdolność odkrztuszania wydzieliny. Ciąża i okres karmienia piersią. Preparatów w postaci proszku do sporządzenia roztworu doustnego nie stosować u pacjentów z nietolerancją fruktozy. ACC mini nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 3 lat. ACC, ACC Hot nie należy stosować u dzieci poniżej 6 lat. ACC optima, ACC optima Hot nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 14 lat.
Środki ostrożności
Ostrożnie stosować u pacjentów z astmą oskrzelową (możliwość wystąpienia skurczu oskrzeli), u pacjentów z chorobą wrzodową w wywiadzie, u osób w podeszłym wieku lub z niewydolnością oddechową. Jeśli konieczne jest jednoczesne stosowanie acetylocysteiny i antybiotyków doustnych, leki należy przyjmować w odstępie co najmniej 2 h. W przypadku wystąpienia zmian na skórze lub błonach śluzowych należy przerwać stosowanie leku. Należy zachować ostrożność u pacjentów z nietolerancją histaminy i unikać u nich długotrwałego leczenia (acetylocysteina wpływa na metabolizm histaminy). Preparaty ACC mini i ACC optima w postaci tabletek musujących zawierają laktozę - nie powinny być stosowane u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Preparaty w postaci proszku w saszetkach i granulatu w saszetkach zawierają sacharozę - nie powinny być stosowane u pacjentów z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoborem sacharazy-izomaltazy. Preparaty ACC mini, ACC, ACC optima w postaci tabletek musujących oraz ACC mini roztwór doustny zawierają sód, co należy wziąć pod uwagę u pacjentów z osłabioną czynnością nerek i u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie. ACC mini roztwór doustny zawiera parahydroksybenzoesan metylu, który może powodować reakcje alergiczne (możliwe reakcje typu późnego).
Ciąża i laktacja
Leku nie należy stosować w ciąży i okresie karmienia piersią (brak doświadczeń dotyczących stosowania).
Działania niepożądane
Niezbyt często: ból głowy, gorączka, reakcje alergiczne (świąd, pokrzywka, wyprysk, wysypka, skurcz oskrzeli, obrzęk naczynioruchowy, tachykardia, niedociśnienie tętnicze); szumy uszne; zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, ból brzucha, biegunka, wymioty, zgaga i nudności. Rzadko: duszność, skurcz oskrzeli (głównie u pacjentów z nadreaktywnością oskrzeli związaną z astmą oskrzelową). Bardzo rzadko: reakcja anafilaktyczna aż do wstrząsu; niedokrwistość, krwiak osierdzia, krwotok.
Interakcje
Jednoczesne stosowanie acetylocysteiny i leków przeciwkaszlowych może spowodować niebezpieczne zaleganie wydzieliny na skutek zmniejszenia odruchu kaszlowego; należy zachować ostrożność podczas leczenia skojarzonego. Chlorowodorek tetracykliny (z wyjątkiem doksycykliny) i acetylocysteiny należy podawać oddzielnie, zachowując co najmniej 2 h przerwy. Istniejące doniesienia o inaktywacji antybiotyków przez acetylocysteinę i inne leki mukolityczne dotyczą jedynie doświadczeń in vitro, w których wymienione substancje mieszano ze sobą bezpośrednio. Jednak ze względów bezpieczeństwa acetylocysteinę i doustne antybiotyki należy przyjmować oddzielnie, w odstępnie co najmniej 2 h. Nie dotyczy to cefiksymu i lorakarbefu. Opisane niezgodności in vitro dotyczyły zwłaszcza półsyntetycznych penicylin, tetracyklin, cefalosporyn i aminoglikozydów. Niewykazano niezgodności acetylocysteiny z antybiotykami takimi jak: amoksycylina, doksycyklina, erytromycyna, tiamfenikol i cefuroksym. Jednoczesne stosowanie preparatu z nitrogliceryną lub innymi azotanami może prowadzić do nasilenia działania rozszerzającego naczynia krwionośne i hamowania agregacji płytek krwi; nie wyjaśniono dotąd klinicznego znaczenia takiej interakcji.
Dawkowanie
Doustnie. ACC mini. Tabl. musujące i proszek do sporz. roztw. doustnego. Dorośli i młodzież powyżej 14 lat: 400-600 mg na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych. Dzieci 7-14 lat: 400 mg na dobę w 2 lub 4 dawkach podzielonych. Dzieci 3-6 lat: 200-300 mg na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych. Roztwór doustny. Dorośli i młodzież powyżej 14 lat: 400-600 mg na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych (10 ml 2-3 razy na dobę). Dzieci 7-14 lat: 400 mg na dobę w 2 dawkach podzielonych (10 ml 2 razy na dobę). Dzieci 3-6 lat: 200-300 mg na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych (5 ml 2-3 razy na dobę). ACC i ACC Hot. Dorośli i młodzież powyżej 14 lat: 400-600 mg na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych. Dzieci 6-14 lat: 400 mg na dobę w 2 dawkach podzielonych. ACC optima, ACC optima Hot. Dorośli i młodzież powyżej 14 lat: 600 mg raz na dobę. Bez zalecenia lekarza nie należy stosować dłużej niż 4-5 dni.
Tabletkę musującą należy rozpuścić w pół szklanki wody i wypić natychmiast po rozpuszczeniu. Preparat w postaci proszku w saszetkach: zawartość saszetki rozpuścić w chłodnym płynie (woda, sok, herbata) i wypić zaraz po rozpuszczeniu. Preparaty ACC Hot i ACC optima Hot: zawartość saszetki należy wsypać do szklanki z gorącą wodą, dokładnie wymieszać i wypić ciepły płyn.
Lek należy przyjmować po posiłku. Podczas leczenia zaleca się przyjmowanie zwiększonej ilości płynów. Ostatnią dawkę leku należy przyjąć nie później niż 4 h przed snem.
Uwagi
ACC mini, ACC, ACC Hot, ACC optima Hot - należy unikać kontaktu roztworu przygotowanego z tych preparatów z metalami i gumą.